Tё jesh transgjinor nuk ёshtё mё çrregullim

Lajmin historik e ka bёrё tё ditur Associated Press i cili ka raportuar se Bordi Drejtues i Shoqatёs Amerikane tё Psikologjisё (APA) ka bёrё ndryshime tё dukshme nё listёn e Manualit Diagnostikues dhe Statistikor tё Çrregullimeve Mendore (DSM). Njё nga kёto ndryshime me siguri do tё ngjallё shumё diskutime dhe do tё ketё jo pak ndikim nё shoqёritё e shumё vendeve tё botёs.

Qё nga publikimi i tretё i tij nё vitin 1980 Manuali pёrmbante njё pёrkufizim mbi çrregullime tё identitetit gjinor i cili pёrshkruante pacientё tek tё cilёt perceptimi subjektiv i gjinisё ndryshonte nga seksi i tyre biologjik. Termi modern pёr kёtё grup social ёshtё transgjinor, dhe identifikohet me gёrmёn T nё akronimin LGBT. Burime brenda APA-s konfirmojnё se nё edicionin e pestё tё DSM-sё, i cili do tё publikohet nё Maj 2013, termi Çregullim i Identiteti Gjinor do tё zёvendёsohet me termin mё neutral Disfori Gjinore.

Approvimi i kёtij ndryshimi ёshtё pёrgatitur prej vitesh dhe reflekton punёn e bёrё nga psikiatrёt me personat transgjinorё duke u fokusuar tek gjendja e tyre emocionale sesa te identiteti i tyre gjinor. Ata pacientё tё cilёt mendojnё se kanё nevojё pёr ndihmё psikologjike pёr tu ndier mё mirё, mund tё vazhdojnё ta bёjnё, ndёrkohё ata tё cilёt ndihen mirё me identitetin e tyre gjinor nuk do tё shenjohen si tё sёmurё.

Xhek Dresher, anёtar i APA, ka shpjeguar qё prej vitit 2010 se ky ndryshim erdhi nga dёshira pёr ti dhёnё fund “patogjilizimit tё tё gjitha shprehjeve tё identitetit gjinor thjesht sepse ato janё tё rralla apo sepse disa njerёz nuk i pranojnё”. Nё njё tjetёr intervistё ai pranoi se “tё gjitha diagnostikimet ndodhin nё njё kontekst kulturor tё caktuar” dhe shtoi se “ne e dimё qё ka njё numёr shumё tё madh personash transgjinorё tё cilёt nuk po kёrkojnё kujdesje mjekёsore ndёrkohё qё vazhdojnё tё jetojnё mes dy kategorive ngushtuese burrё ose grua. Nё duam  tё dёrgojmё mesazhin se puna e psikologut nuk ёshtё tё patologjizojё njerёzit.”

Siç edhe dihet mirё brenda lёvizjes LGBT, patologjizimi i personave homoseksualё dhe transgjinorё brenda sistemit mjekёsor ёshtё njё nga pengesat mё tё mёdha drejt arritjes sё progresit social dhe ligjor. Nё fakt, heqja e homoseksualitetit nga lista e DSM-ve nё vitin 1973 ishte njё moment vendimtar pёr fuqizimin e lёzivjes LGB dhe neutralizoi argumentin se meshkujt dhe femrat gei nuk merritonin trajtim tё barabartё sepse konsideroheshin tё sёmurё. E njёjta gjendje ka qenё edhe me komunitetin transgjinor, tё cilёt kanё patur dhe vazhdojnё ta kenё pengesё tё madhe fjalёn çrregullim nё avancimin e tё drejtave tё tyre. Por pёrtej termit, ky ndryshim mund tё shkaktojё edhe disa dёme pёrkrah tё mirave.

Siç e shpjegon edhe Dresher nё analizёn e tij mbi paralelet dhe kontrastet midis fushatave gei dhe trangjinore pёr heqjen respektive nga lista e çrregullimeve mendore dhe gjykimeve mjekёsore, njё ndryshim i madh lidhet me nevojёn e disa personave transgjinorё pёr tё patur ndёrhyrje hormonale ose kirurgjike pёr tiu pёrafruar mё shumё identitetit tё tyre gjinor. Aktualisht, nё shumё vende, fondet publike pёr kryerjen e kёtyre ndryshimeve siguroheshin pёr shkak tё trajtimit tё identitetit gjinor si problem mjekёsor. Pa kёtё argumentim, disa persona transgjinorё – tё cilёt historikisht vuajnё diskriminimin dhe margjinalizimin ekonomik e social - mund tё hasin vёshtirёsi financiare nё kryerjen e tranzicionit.

Pёr ata individё transgjinorё tё cilёt zgjedhin tё trajtohen nga njё psikolog, shumё shpejt APA do tё jetё mё e mirё pёrgatitur pёr njё kujdesje profesionale. Ndёrkohё qё Dresher dhe grupi i tij po diskutojnё pёr ndryshimet midis termave çrregullim dhe disfori, njё tjetёr group brenda APA, po merret me çёshtje mё praktike tё trajtimit tё pacientёve pёr tё krijuar njё udhёrrёfyes mbi çёshtjet transgjinore. Pas disa kohёsh, me ndryshimin e aprovuar sё fundmi, APA do tё prodhojё udhёrrёfyes tё rinj pёr tё gjithё personat trangjinorё, fёmijё, adoleshentё dhe tё rritur. APA gjithashtu mund tё nisё edhe rritjen e sensibilizimit nё mbёshtetje tё tё drejtave tё personave transgjinorё apo/ose transeksualё,

burim: http://www.slate.com/articles/health_and_science/medical_examiner/2012/12/dsm_revision_and_sexual_identity_gender_identity_disorder_replaced_by_gender.html