Tё drejtat LGBT pёrballё reçesionit

nga Amarildo Fecanji

23 Tetor 2012 - Lёvizja LGBT nё rang europian ёshtё shumё dimensionale sidomos krahasuar me rajonet apo vendet e ndryshme tё kontinentit. Nёse marrim parasysh, prej fillimit, kontekstin shqiptar dhe e krahasojmё me atё europian nё tёrёsi, vendi ynё ёshtё nё hapat e parё tё njё integrimi tё plotё tё komunitetit LGBT nё jetёn politike, sociale dhe ekonomike, nё pranimin e orientimeve tё ndryshme seksuale dhe identiteve gjinore nga ana e shoqёrisё dhe nё implementimin e politikave sociale nё tё mirё tё tij. Kjo u reflektua ndjeshёm edhe nё konferencёn e 16-tё tё ILGA Europe, i zhvilluar nё datat 18-21 Tetor nё Dublin tё Irlandёs, ku morri pjesё edhe Ambasada PINK/LGBT Pro Shqipёri.

Tema e kёtij viti, ishte “Avancimi i tё drejtave LGBTI nё kohё tё vёshtira ekonomike” njё subjekt shumё aktual dhe i ndjeshёm pёr tё gjitha organizatat LGBT nё Europё tё cilat po vuajnё pasojat e reçesionit, shkurtimeve tё buxheteve dhe ngadalёsimit tё reformave nga shtete tё ndryshme. Sipas Z. Renato Sabbadini, zv. kryetar i ILGA-World ‘njё nga problemet mё aktuale tё lёvizjes LGBT lidhet ngushtё me krizёn financiare dhe reçesionin i cili ka prekur ndjeshёm buxhetet e shumё vendeve europiane dhe ka ndikuar nё jetёt e qytetarёve. Kjo ka bёrё qё komponentёt mё ekstremё tё shoqёrisё tё shfrytёzojnё kёtё gjendje pёr tё sulmuar grupet mё tё dobёta tё shoqёrisё nё emёr tё njё bote nostalgjike tё sё shkuarёs ku tё huajt dhe emigrantёt nuk ekzistonin, nё emёr tё nacionalizmit apo tё njё bote rregullash strikte ku burri ёshtё burrё dhe gruaja ёshtё grua dhe rolet e tyre janё shumё tё qarta. Pra nё emёr tё tё ashtuquajturave vlera tradicionale”.

Pёrkrah kёsaj situate mbarё-europiane u vu nё dukje njё tjetёr fenomen shqetёsues; tё ashtuquajturat ligje anti-gay tё cilat janё miratuar nё disa shtete ruse dhe po pёrpiqen tё implementohen edhe nё vende, ish pjesё tё Bashkimit Sovietik. Nё fjalimin e tij Nils Muiznieks, Komisioner pёr tё Drejtat e Njeriut nё Kёshillin e Europёs, ndёr fenomenet mё negative tё kёtyre muajve tё fundit janё “ligjet ndaluese si nё Rusi apo Ukrainё, krimet e urrejtjes dhe pёrkufizimi i ngushtё i konceptit tё familjes, i prezantuar rёndom nga figura tё ndryshme politike tё cilёt tashmё kanё filluar tё lobojnё edhe nё politikёn e Brukselit.

Duke pasur parasysh kёto kushte, nё panelet e ndryshme tё konferencёs u vu nё dukje nevoja pёr miratimin dhe vёnien nё fuqi tё ligjeve tё forta anti-diskriminim. Kushtet e vёshtira ekonomike nuk duhet tё jenё justifikim pёr evokimin e fantazmave ekstreme tё sё shkuarёs, dhe pёr kёtё qёllim grupet progresive nё çdo shoqёri europiane duhet tё jenё bashkё nё kёto pёrpjekje. Sipas njё aktivisti irlandez, justifikimi se nё kushte tё vёshtira ekonomike nuk ka vend pёr politika sociale ёshtё i papranueshёm. Nё fakt, jo çdo reformё, kёrkon para dhe buxhete. Pjesa mё e madhe e ndryshimeve qё kёrkohen nё shoqёri janё tё lidhura me mentalitetin dhe sjelljen e drejtpёrdrejtё tё qytetarёve. Pёrshembull bulizmi nё shkolla, deklaratat homofobike tё politikanёve, sjellja e mjekёve apo oficerёve tё policisё, kёrkojnё shumё pak shpenzime dhe mё shumё punё me informimin dhe ndryshimin e mentalitetit. Ndёrkohё edhe çёshtje tё tilla si partneritetet civile apo martesat, mund tё sjellin vetёm benefite ekonomike dhe sociale pёr njё shoqёri. Kёto janё ndryshime tё jashtёzakonshme tё cilat mё shumё se paratё kanё nevojё pёr njё mendje tё hapur nga qeveritё, politikanёt dhe autoritetet.

Mё tej, argumenti ekonomik, ёshtё shumё i dobёt pёrballё avancimit tё tё drejtave LGBTI edhe pёr faktin se ky komunitet ka vuajtur historikisht diskriminimin dhe veçimin sa herё qё çdo individ i kёtij grupi ka pranuar hapur identitetin gjinor apo orientimin e tij/saj seksual. Nё Shqipёri, ashtu si nё shumё vende tё tjera, tё qёnurit haptaz lezbike, gei, biseksual apo trasngjinor tё ekspozon shpesh ndaj veçimit nё rrethin shoqёror, dhunёs dhe dёbimit nga familja, vёshtirёsive pёr tё gjetur punё dhe njё diskriminimi dhe jo-tolerance tё gjerё shoqёrore.

Nё mbyllje tё konferencёs, pёrpos problemeve dhe vёshtirёsive tё shumta me tё cilat pёrballen personat LGBTI kudo nё Europё, u pёrcollёn edhe mesazhe pozitive e frymёzuese. Ministri i Punёve tё Jashtme tё Irlandёs, Tanaiste Gilmore, kur foli pёrpara mё shumё se 250 aktivistёve europianё tha: “Ka njё gjeneratё irlandezёsh tё rinj, tё cilёt nuk do mund ta njihnin Irlandёn e para 20-30 viteve. Ajo ishte njё Irlandё ku divorci ishte i paligjshёm dhe i ndaluar nga Kushtetuta, ku kontraceptivёt ishin tё ndaluar dhe ku homoseksualiteti ishte krim. Fushatat e ndryshme pёr tё ndryshuar ligjet irlandeze kanё qenё tё vёshtira dhe shpesh pёrçarёse. Dikur, mijёra irlandezё LGBT shihnin emigrimin dhe largimin si tё vetmet mundёsi dhe ky realitet ka ndryshuar falё aktivistёve, organizatave tё shoqёrisё civile, politikanё dhe individё nga  çdo fushё e jetёs tё cilёt e mbajtёn gjallё ёndrёn e tё drejtave tё njeriut dhe vepruan me pёrgjegjshmёri pёr tё ndryshuar vendin e tyre.”